اظهارنامه مالیاتی چیست؟ سوالی که ممکن است برای بسیاری از کسب و کارهایی که مشمول پرداخت مالیات هستند پیش بیاید. اظهارنامه مالیاتی فرمی است که سازمان امور مالیاتی آن را به مودیان ارائه می دهد تا هر ساله اطلاعات مالی خود را در آن وارد کنند و آن را به همراه صورتحساب الکترونیکی مالیاتی به اداره مالیات ارسال کنند. مودیان می توانند به دو صورت خود گزارشی یا علی الراس مالیات های خود را پرداخت نمایند. با این روش مودی میزان درآمد خود را اعلام می کند که در این صورت مشخص می شود هر فرد باید براساس درآمد خود چه میزان مالیات پرداخت کند. در ادامه راهنمای ارسال اظهارنامه مالیاتی را به شما توضیح خواهیم داد تا بتوانید اظهارنامه خود را به ثبت برسانید. با ما همراه باشید.
چه کسانی باید اظهارنامه مالیاتی ارسال کنند؟
اگر بخواهیم به صورت کلی بیان کنیم تمام تجار و کسبه ای که برای دولت و یا شرکت های خصوصی دیگر کار نمی کنند و فیش حقوقی ندارند، باید اظهارنامه مالیاتی خود در زمانی که سازمان به آن ها اعلام می کند، تسلیم کنند. افرادی که کارت بازرگانی دارند، صاحبان کارخانجات و تولیدی ها، واحدهای کارگاهی، فروشگاه ها و تمام افرادی که به نوعی خودشان کارفرمای خودشان هستند، به سه گروه زیر تقسیم می شوند که هر سه گروه باید به در زمان مقرر اظهارنامه خود را تسلیم سازمان امور مالیاتی کنند.
گروه اول
تمام افرادی که در سال گذشته ارزش فروش کالا و خدمات آن ها بیشتر از 3 میلیارد تومان باشد. مانند صاحبان بیمارستان ها، صاحبان مشال صرافی، صاحبان کارخانجات و واحدهای تولیدی و بهره برداران معادن، دارندگان کارت بازرگانی، صاحبان هتل های سه ستاره و بالاتر، زایشگاه ها، کلینیک های تخصصی، فروشگاه های زنجیره ای بدون توجه به میزان فعالیت و درآمد آن ها.
گروه دوم
تمام افرادی که در سال گذشته ارزش فروش کالاها و خدمات آن ها بین یک میلیارد تا سه میلیارد تومان قرار دارد.
گروه سوم
افرادی که در دو گروه قبلی جایی ندارند، در این دسته قرار می گیرند. یعنی درآمد سالیانه شان زیر یک میلیارد تومان است.
افرادی که در این سه گروه قرار می گیرند تا سه سال نمی توانند گروه خود را تغییر دهند و باید به تمام تعهدات خود که در این گروه ها اعلام شده، عمل کنند.
چه افرادی ملزم به ارائه اظهارنامه نیستند؟
در مقابل افرادی که در شهرداری ها و سازمان های زیر مجموعه آن در 31 استان کشور کار می کنند، کلیه سازمان ها و نهادهایی که از بودجه عمومی دولت استفاده می کند، کلیه موسسات و وزارت خانه ها و همچنین کارگران، صیادان، عشایر، شرکت های تعاونی دانش آموزی و دانشجویان از تسلیم اظهارنامه مالیاتی معاف خواهند بود.
انواع اظهارنامه مالیاتی برای اعلام درآمد
حالا که متوجه شدیم اظهارنامه مالیاتی چیست؟ وقت آن رسیده تا بگوییم اظهارنامه مالیاتی چه انواعی دارد؟ شما در زمان پر کردن فرم اظهارنامه نیاز به این اطلاعات خواهید داشت:
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی موضوع ماده صد و ده قانون مالیات‌های مستقیم
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی گروه اول ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه دوم ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم
- اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی گروه سوم ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم
- اظهارنامه مالیات بر درآمد املاک ویژه اشخاص حقیقی که درآمد املاک دارند مستند بر ماده ۵۷ و ۸۰
- اظهارنامه مالیاتی انحلال شرکت طبق ماده ۱۱۴ و ۱۱۶ قانون مالیات‌های مستقیم
این که بخواهید کدام یک از انواع اظهارنامه ها را پر کنید، کاملا بستگی به نوع فعالیت اقتصادی شما و طبقه بندی آن دارد و این که ساختار فعالیت شما حقوقی باشد یا حقیقی.
چه مدارکی برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی مورد نیاز است؟
برای تکمیل و ثبت اظهارنامه مالیاتی شما نیاز به یک سری مدارک دارید که در این قسمت آن ها را برای شما عنوان می کنیم:
- مدارک مربوطه به شرکت (نظیر اساسنامه، شرکت نامه، آخرین تغییرات شرکت)
- اجاره نامه یا سند محل شرکت
- اطلاعات هویتی فرد نظیر کپی کارت ملی و شناسنامه
- اطلاعات شرکا
- ترازنامه اشخاص حقیقی یا حقوقی
- کارت بازرگانی
- سند مالیات های پرداخت شده پیشین که به تایید سازمان امور مالیاتی کشور رسیده باشد.
- شماره ثبت دفاتر قانونی شخص
- اطلاعات حساب‌های بانکی مربوط به فعالیت شغلی مورد نظر
- مجوز فعالیت
- موجودی مواد و کالا در اول و پایان دوره
- اطلاعات مربوط به صادرات و واردات کالا
لازم به ذکر است که فرد باید برای تکمیل و ثبت اظهارنامه مالیاتی خود تمام این مدارکی که عنوان کردیم را با خود به همراه داشته باشد در غیر این صورت موجب نقص در تکمیل و ثبت اظهارنامه خواهد شد. بنابراین توصیه یم کنیم قبل از این که فرآیند ثبت نام اظهارنامه مالیاتی را آغاز کنید، مدارک لازم را آماده کنید تا در روند ثبت نام برایتان مشکلی پیش نیاید.
مراحل تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی
اولین کاری که باید برای تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی انجام دهید این است که کد رهگیری را دریافت کنید. در ادامه مراحل آن را به طور کامل به شما توضیح خواهیم داد تا هیچ مشکلی در این فرایند برای شما پیش نیاید.
- شماره اقتصادی را پیش ثبت نام کنید تا بتوانید کد رهگیری دریافت کنید.
- اطلاعات پیش ثبت نام را تایید کنید و سپس پاکت نامه ای که حاوی اطلاعات کاربری شما است را دریافت کنید.
- شماره اقتصادی را ثبت نام کنید.
- حالا اطلاعات ثبت نام را تایید کنید.
- اظهارنامه الکترونیکی را دریافت و سپس آن را تکمیل کنید.
- اظهارنامه خود را برای سامانه مودیان ارسال کنید و کد رهگیری آن را هم دریافت کنید.
- قبوض پرداختی مالیات را به صورت الکترونیکی دریافت و سپس پرداخت کنید.
در نهایت پس از آن که از صحت اطلاعات وارد شد اطمینان پیدا کردید، مالیات را به صورت الکترونیکی پرداخت کرده و اظهارنامه خود را ارسال کنید. این سیستم به طور کلی باعث می شود تا مالیات دهی هر شخص به طور کلی شفاف سازی شده و انجام امور مالیاتی هم تسهیل شود.
نحوه تنظیم اظهارنامه مالیاتی افراد حقیقی و حقوقی
اشخاص حقیقی و حقوقی لازم است تا اظهارنامه مالیاتی خود را تسلیم سازمان امور مالیاتی کنند. در این بخش توضیح خواهیم داد که هر کدام از این افراد چگونه می توانند با استفاده از اظهارنامه عملکرد سامانه مودیان، اظهارنامه مالیاتی خود را تنظیم و ارسال کنند.
نحوه تنظیم و ثبت اظهارنامه مالیاتی افراد حقیقی
در راهنمای ارسال اظهارنامه مالیاتی باید بگوییم تا قبل از سال 1391 مودیان باید برای تنظیم اظهارنامه مالیاتی و پرداخت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی به سازمان امور مالیاتی مراجعه می کردند اما با راه اندازی سامانه مودیان دیگر نیازی به مراجعه حضوری نیست و افراد می توانند به صورت الکترونیکی اظهارنامه مالیاتی خود را تنظیم و ارسال کنند. برای این کار لازم است تا افراد حقیقی وارد سایت my.tax.gov.ir شوند و برای تکمیل فرم های مالیاتی اقدام کنند. برای این کار باید روی گزینه اظهارنامه عملکرد کلیک کنند تا گزینه ثبت اظهارنامه اشخاص حقیقی برای آن ظاهر شود. در این بخش دو قسمت ارسال اظهارنامه و ارسال از طریق ماده 100 ظاهر می شود که افراد می توانند براساس نوع کسب و کار خود نوع پرداخت را مشخص کنند.
نحوه تنظیم و ثبت اظهارنامه مالیاتی افراد حقوقی
برای تنظیم و ثبت اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی باید ابتدا وارد سامانه مودیان به آدرس my.tax.gov.ir شوید. سپس منوی فهرست پرونده های مالیاتی را انتخاب کرده و روی گزینه پرونده های عملکرد و ارزش افزوده کلیک می کنید. در این مرحله باید گزینه جزئیات پرونده را انتخاب کنید تا بتوانید وارد بخش اظهارنامه اشخاص حقوقی شوید. در نهایت هم ثبت اظهارنامه جدید را کلیک کرده و گزینه اظهارنامه جدید را کلیک می کنید. بعد از آن هم می توانید اظهارنامه خود را تکمیل و ثبت کنید.
مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی 1403
معمولا تا سه هفته اشخاص حقیقی و حقوقی زمان دارند تا اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال کنند. مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی در سال 1403 به صورت زیر است:
- مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی برای اشخاص حقیقی تمدید شده است و می توانند تا 15 مرداد سال 1403 اظهارنامه خود را ارسال کنند. به صورت کلی اشخاص حقیقی می توانند اظهارنامه مالیاتی فعالیت های شغلی خود را از اول فروردین سال قبل تا پایان اسفند همان سال اظهارنامه خود را تنظیم و ثبت کنند. در واقع این مدت زمان، همان سال مالیاتی است که البته سازمان امور مالیاتی این زمان را معمولا تمدید می کند.
- اشخاص حقوقی هم می توانند طی مدت زمان چهار ماه پس از سال مالیاتی خود، اظهارنامه مالیاتی را تکمیل و ثبت کنند. این مدت زمان معمولا از بهار 1403 تا 31 تیر ماه است.
اظهارنامه مالیاتی در صورت عدم تطابق سالی مالی با سال مالیاتی چه زمانی باید ارسال شود؟
سال مالی یک بازه زمانی کاملا مشخص دارد یعی تاریخ شروع و پایان ان در یک زمان معین است که آن را سازمان امور مالیاتی تعیین می کند. بنابراین تمام فعالیت های مالی شرکت باید در این بازه مورد بررسی قرار بگیرد و اطلاعات به دست آمده هم باید در یک گزارش مالی کامل در انتهای سال مالی ارائه شود.
اگر سال مالی یک شرکت با سال مالیاتی آن تطابق نداشته باشد، درآمد سال مالی آن ا به جای سال مالیاتی مبنای تعیین مالیات قرار خواهد گرفت. مهلت تسلیم و انجام اظهارنامه مالیاتی و تکمیل و ثبت آن هم در پایگاه اینترنتی سازمان امور اقتصادی و دارایی هم نهایتا تا پایان چهار ماه شمسی بعد از پایان یافتن سال مالی آن شرکت است. اگر نمی دانید تقویم مالی و حسابداری چگونه است و این تاریخ ها به چه شکل حساب می شود، توصیه می کنیم حتما مقاله مربوط به آن را بخوانید.
روش تهیه اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی
حالا که متوجه شدیم اظهارنامه مالیاتی چیست؟ و چگونه می توانیم آن را به ثبت برسانیم وقت آن رسیده در مورد روش تهیه اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی صحبت کنیم. برای این کار باید ابتدا وارد سامانه مودیان شوید و پس از آن مدارک خود را ارسال و اطلاعات هویتی خود را ثبت کردید و پرونده تشکیل دادید، شناسه ملی و کد اقتصادی تان را سامانه به شما ارائه خواهد داد و از این پس به عنوان مودی مالیاتی شناخته می شود. بعد از آن می توانید تشریفات قانونی را طی کنید تا کد کاربری و رمز عبور برای اعلام اظهارنامه الکترونیکی مالیاتی برای شما به صورت محرمانه از طریق اداره پست ارسال شود. شما برای انجام تکالیف مالیاتی نیاز به کد کاربری و رمز عبور خواهید داشت. حالا در ادامه مراحل تهیه اظهارنامه مالیاتی را به شما خواهیم گفت:
- با نام کاربری و کلمه عبوری که در اختیار دارید، وارد سامانه مودیان می شوید.
- اظهارنامه مالیاتی خود را در سامانه ثبت می کنید و به محتوای اظهارنامه از طریق لینک مشاهده وارد می شوید.
- جداول مالی مربوط به کسب و کار خود و ترازنامه هایی که مربوط به مودیان حقوقی است را تکمیل کنید.
- در این قسمت یک کد رهگیری دریافت خواهید کرد.
- حالا می توانید قبض مالیاتی خود را به صورت الکترونیکی صادر کرده و آن را پرداخت کنید.
چه زمانی اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی مالیاتی بررسی می شود؟
در راهنمای ارسال اظهارنامه مالیاتی باید بگوییم کخ معمولا اظهارنامه های مالیاتی یک سال بعد از تسلیم آن به اداره دارایی، رسیدگی می شود. طبق ماده 156 قانون مالیات های مستقیم، ادارات دارایی مکلف هستند در این بازه زمانی، نسبت به بررسی اظهارنامه مالیاتی منطبق به مدارک و مستندات اعتباردهی شده مودیان، اقدام کنند و برگه تشخیص را هم صادر نمایند. برای ابلاغ برگه تشخیص به مودیان، حداکثر سه ماه فرصت قانونی وجود دارد. چنان مودیان بخواهند می توانند در این مدت زمان، نسبت به برگه تشخیص اعتراض کنند تا در کمیسیون این اعتراض مورد بررسی قرار گیرد.
عواقب ارسال نکردن اظهارنامه مالیاتی
افرادی که اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال نمی کنند هم مانند عدم پرداخت مالیات که شامل جرایم فرار مالیاتی می شد، مشمول جریمه می شوند. همان طور که پیش تر به آن اشاره کردیم مودیان باید در پایان سال مالیاتی خود و یا چهار ماه بعد از ان اظهارنامه خود را ارسال کنند. چنان چه از این کار سر باز دهند، باید 30 درصد مبلغ مالیات پرداخت نشده را جریمه دهند که این جریمه به هیچ عنوان قابل بخشش نیست.
اشخاص حقیقی و حقوقی باید توجه داشته باشند که اگر موسسه یا شرکت آن ها هیچ گونه فعالیت ندارد، باید در هر صورت اظهارنامه خود را تکمیل کرده و ارسال کنند. در واقع فقدان فعالیت مالی دلیل موجی برای عدم ارسال اظهارنامه نیست. اشخاص حقوقی باید در هر صورت حتی شده اظهارنامه مالیاتی را به صورت سفید به سامانه ارسال کنند.
اقدامات بعد از ارسال اظهارنامه مالیاتی
تا اینجا متوجه شدیم که اظهارنامه مالیاتی چیست؟ و چگونه باید آن را ارسال کنیم. حالا بهتر است بدانید باید چه اقداماتی بعد از ارسال اظهارنامه مالیاتی انجام دهید. بعد از این که اظهارنامه را به سامانه مودیان ارسال کردید، منتظر عملیات بررسی و پیگیری می مانید. در نهایت سامانه برگه تشخیص مالیات قطعی را برای شما صادر می کند. مهلت صدور برگه تشخیص حدود سه ماه بعد از ارسال اظهارنامه به صورت الکترونیکی است. اشخاص حقیقی و حقوقی می توانند شهریور ماه یا مهر ماه برگه تشخیص را دریافت کنند.
خلاصه ای از محتوا
ما در این مطلب به طور کامل توضیح دادیم که اظهارنامه مالیاتی چیست و چگونه تنظیم می شود و برای ثبت آن به چه مدارکی نیاز داریم. حالا که با این مفهوم به طور کامل آشنا شدید می توانید همین حالا وارد سامانه مودیان مالیاتی شوید و اظهارنامه خود را تکمیل و ثبت کنید و در زمان معین از طرف سازمان مالیاتی، آن را به صورت الکترونیکی صادر کنید.
استفاده از نرم افزار تیپی تکس برای ارسال صورت حساب الکترونیکی به سامانه مودیان مالیاتی
نرم افزار تیپی تکس یک نرم افزار جامع و کامل است که شما می توانید برای ارسال صورت حساب مالیاتی به سامانه مودیان از آن استفاده کنید. از مزایایی استفاده از این نرم افزار این است که خطای انسانی در آن رخ نمی دهد و عملیات ارسال الکترونیکی هم با سرعت بسیار بالایی در زمان مقرر خود انجام خواهد گرفت. در صورتی که در مورد نحوه استفاده از این نرم افزار و ویژگی های آن سوالی دارید، می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
سوالات متداول در خصوص اظهارنامه مالیاتی
آیا پس از ارسال و ثبت اظهارنامه مالیاتی به اداره دارایی، امکان اصلاح آن وجود دارد؟
بله قبلا از پایان مهلت ارسال می توان با اظهارنامه جایگزین را ارسال کرد. همچنین می توان تا یک ماه پس از پایان مهلت ارسال، اظهارنامه اصلاحی را ارسال کرد.
بعد از ارسال اظهارنامه مالیاتی چه باید کرد؟
سه ماه بعد از ارسال اظهارنامه باید برگه تشخیص مالیات قطعی را دریافت کنید.
نقش دفاتر قانونی در تسلیم اظهارنامه مالیاتی چیست؟
مالیات همه افراد حقوقی و حقیقی از طریق دفاتر قانونی تعیین و محاسبه می شود. به همین دلیل همه مودیان و مشمولان پرداخت مالیات باید با نحوه کار این دفاتر به خوبی آشنا باشند.
چه مدارکی برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی نیاز است؟
مهم ترین مدارک مورد نیاز برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی مجوز های کسب، اساسنامه شرکت، گواهی های ترازنامه، صورت سود و زیان و سایر اسناد مالی است.
اگر مودی اطلاعات خود را اشتباه وارد اظهارنامه کند، چه عواقبی برای آن دارد؟
براساس ماده 97 قانون مالیات های مستقیم، در صورتی که مودی سهوی یا عمدی اطلاعات خود را وارد کند، مشمول جریمه نقدی خواهد شد.
اگر دوره مالی با سال مالیاتی متفاوت باشد، چه باید کرد؟
در این صورت سال مالی برای سازمان مالیات ملاک خواهد بود.
